ACT: Duygu ve Düşüncelerden Kurtulmuyoruz

Duygu ve düşünceleri değil, onlarla olan ilişkimizi değiştirmek...

Modern yaşamın getirdiği stres ve zorluklarla başa çıkmak, çoğu zaman duygularımızı ve düşüncelerimizi değiştirmeye çalışmakla başlar. Ancak bu çaba, genellikle daha fazla sıkıntıya yol açabilir. ACT, bu döngüyü kırmayı amaçlayan yenilikçi bir yaklaşım sunar. Duygu ve düşünceleri değiştirmek yerine, onlarla olan ilişkimizi yeniden şekillendirmeyi hedefler.

ACT'te Duyguları Kabul Etmek ve Düşüncelerden Ayrışmanın Önemi

ACT yaklaşımı, rahatsız edici duyguların ve düşüncelerin insan olmanın bir parçası olduğunu vurgular. Bunlarla savaşmak yerine, duyguları kabul etmek ve düşüncelerden ayrışmak daha sağlıklı bir yol sunar. Örneğin:

• Kaygı ya da üzüntü gibi duygular, kişinin değerlerinden uzaklaşmasına neden olabilir. Örneğin, bir iş görüşmesi öncesi hissettiğiniz kaygıdan dolayı görüşme esnasında önemsediğiniz davranışları sergileyemeyebilirsiniz. Bu durumda "Kendimi dışarıdan izliyor olsaydım kendimi nasıl görmek isterdim?" sorusuna vereceğiniz yanıtlar o bağlamdaki değerlerinizi belirlemenize yardımcı olabilir. Yaşadığınız kaygıya içinizde yer açabildiğinizde ve değer odaklı eyleminizi gerçekleştirdiğinizde o durumda psikolojik olarak esnek davranmış olursunuz.

• Zihinsel acıları değiştirmeye çalışmak yerine, onlarla birlikte hareket etmek özgürleştiricidir. Mesela, "Bugün kötü bir gün olacak" düşüncesiyle mücadele etmek yerine, bu düşünceyi fark edip gününüzü planlamaya devam edebilirsiniz. O gün içerisinde bulunacağınız bağlamlarda nasıl biri olmak istiyorsunuz? O değerlere temas etmenizi sağlayacak hangi unsurlar var? Bunları belirlerken sergilemeyi önemsediğiniz davranışın amacı da önemlidir. Davranış tek olsa da amaç düşüncelerden kurtulmaksa bu uzun vadede işlerliğini kaybetmeye başlayacaktır. Amacın değerlere yaklaşmak olması önemlidir.

Neden ACT Yaklaşımını Benimsedim?

ACT’in geleneksel yaklaşımlardan farkı, kontrol edilemeyen düşünce ve duygularla başa çıkmayı öğrenmekten geçer. Bu çalışma yöntemi, bireylerin kendilerini oldukları gibi kabul etmelerine ve değerleri doğrultusunda anlamlı bir yaşam sürmelerine olanak tanır.

Örneğin, her sabah "Bugün kötü geçecek" düşüncesiyle uyanıyorsanız, ACT size bu düşüncenin gününüzü belirlemesine izin vermeden, değerlerinize uygun bir şekilde hareket etmeyi öğretir. Bu beceriyi kazanma süreci daha tatmin edici ve anlamlı bir yaşamın kapılarını aralar.

Siz mi düşünce ve duygularınıza aitsiniz? Yoksa düşünce ve duygularınız mı size ait?